Nielekki Tornister
Tornistry ważące ponad trzy kilogramy dźwigają codziennie uczniowie I, II i III klas szkół podstawowych. To średnia krajowa. Jednak jak wynika z badań przeprowadzonych przez Fundację Rosa, w niektórych szkołach w Polsce plecak 10-latka potrafi ważyć nawet ponad 5 kilogramów.
Zbliża się kolejny rok szkolny, a co za tym idzie zakup nowych podręczników, materiałów edukacyjnych oraz przyborów szkolnych dla dzieci. Rodzice wyposażając swoje dzieci w niezbędne do nauki środki mają na uwadze przede wszystkim dobro dziecka. Niestety, często nie da się uniknąć problemów związanych z wagą tornistrów.
- W ramach prowadzonej przez nas akcji „Lekki Tornister”, sprawdziliśmy w ponad 1200 polskich szkołach ile ważą plecaki uczniów. Wyniki okazały się szokujące. Ponad 55% dzieci z klas I - III, czyli co drugi uczeń w wieku 7-10 lat, miało ze sobą tornister, którego ciężar wraz z zawartością przekraczał 10% wagi ciała dziecka. W przypadku dzieci najmłodszych, czyli uczniów klas pierwszych, problem ten dotyczył prawie 60% badanych - mówi Mariusz Bober, prezes Fundacji Rosa.
Średnia waga dzieci, które brały udział w badaniu wynosiła 32.5 kg., tymczasem plecaka - 3.4 kg., z czego 1.9 kg. stanowiły książki i przedmioty niezbędne do nauki. W niektórych szkołach ciężar plecaków daleko odbiegał od średniej. W Szkole Podstawowej nr 2 w Międzyrzeczu Podlaskim waga plecaka wynosiła przeciętnie 4.39 kg. (wśród uczniów III klasy - 5.2 kg.), a w szkole w Pniowie na Śląsku - 4,76 kg. (przy niższej średniej wadze dziecka - 30.42 kg.). W tej śląskiej szkole pierwszoklasiści codziennie zakładają na plecy tornistry ważące 4.8 kg. Pomimo braku normy określającej dopuszczalny ciężar plecaka ucznia, uważa się, że fizjologicznie poprawne obciążenie dziecka nie powinno być większe niż 10% wagi jego ciała.
Zgodnie z polskim prawem, szkoły podstawowe powinny zapewnić uczniom możliwość pozostawienia podręczników i przyborów szkolnych na terenie placówki. Jednak, ze względu na ograniczenia budżetowe – szczególnie w małych miejscowościach i na terenach wiejskich, bardzo często jest to niemożliwe.
- Dostrzegając problem przeciążonych plecaków, a co za tym idzie - wad postawy wśród uczniów w klasach wczesnoszkolnych, od kilku lat prowadzimy akcję „Lekki Tornister”, w ramach której zapewniliśmy specjalne szafki 24 placówkom w całym kraju. W tej chwili trwa nabór szkół do udziału w kolejnej odsłonie akcji - mówi Wioleta Pietryszyn, koordynatorka programu „Lekki Tornister”. - Trzeba także pamiętać, że tam gdzie nadal takich szafek nie ma, niezwykle jest ważna rola rodziców i nauczycieli w dbaniu o to, by dzieci nosiły w swoich plecakach tylko rzeczy najbardziej potrzebne. Rodzice powinni regularnie kontrolować zawartość tornistrów, a nauczyciele - wymagać noszenia tylko niezbędnych podręczników i pomocy szkolnych.
Jak jest to ważne, zauważono w trakcie badań. Nadmierna waga plecaków wielokrotnie wynikała nie tylko z przynoszenia do szkoły niezbędnych, a ciężkich podręczników, zestawów ćwiczeń czy materiałów do zajęć plastycznych, ale i rzeczy zdecydowanie niepotrzebnych - segregatorów, słowników, szklanych butelek, a nawet klocków.
Badania realizowane były w maju i czerwcu tego roku na reprezentatywnej grupie uczniów klas I - III we wszystkich województwach na terenie Polski. Mierzono m.in. wagę dziecka, tornistra wraz z całą zawartością, wagę plecaka bez zawartości, wagę książek i przedmiotów niezbędnych do nauki w danym dniu.